Paszporty roślin - przepisy, które wszystko zmieniają

2020-04-08

<p class="p_blog">Od grudnia 2019 r. obowiązuje nowe prawo obowiązujące w całej Unii Europejskiej, dotyczące systemu kontroli zdrowia roślin. W tym zapis najbardziej zmieniający rzeczywistość, nakładający na profesjonalne podmioty – zwłaszcza producentów i pośredników w obrocie handlowym – obowiązek zaopatrzenia materiału wprowadzanego do obrotu w tzw. paszporty roślin. W praktyce zupełnie zmienia to sytuację ogrodników produkujących rośliny ozdobne w doniczkach do wysadzania w gruncie, a nawet sadzonek, którzy do tej pory upłynniali swój towar we własnych gospodarstwach lub na giełdzie czy miejscowym bazarze.</p>

Idealna drukarka do paszportu roślin?

Najlepiej do tego zadania sprawdzą się drukarki Brother serii QL. Podstawowa drukarka Brother QL-700 oraz Brother QL-800 łączy się za pomocą przewodu USB. Jeżeli zależy Ci na pracy bez kabli wybierz urządzenie Brother QL-810W z WiFi. W przypadku, kiedy chciałbyś pracować bez komputera możesz skorzystać z drukarki Brother QL-820NWB. Można na niej zapisać aż 199 gotowych szablonów do wydruku.

Do każdej przedstawionych drukarką możesz zastosować taśmy i etykiety Brother DK. Standardowa etykieta papierowa spełnia w zupełności wszystkie potrzeby i jest wystarczająco wytrzymała. Jeżeli zależy Ci, na etykiecie całkowicie wodoodpornej wybierz folię termiczną.

Najchętniej stosowane rozmiary etykiet do druku paszortu roślin:

Skąd się wzięły te zmiany

Według oficjalnej wykładni, paszport roślin wzmacnia odpowiedzialność producenta i ułatwia kontrolę tego towaru w obrocie handlowym na rynkach europejskich. Wszystko zaczęło się od rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (UE): 2016/2031 z 26.10.2016 r. w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin, a także 2017/625 z 15.03. 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin.

Nowe przepisy motywowane są wzrastającymi zagrożeniami fitosanitarnymi związanymi z:

nasileniem obrotu handlowego

zmianami klimatycznymi

związaną z nimi migracją kwarantannowych szkodników na północ Europy

Paszport roślin umożliwia śledzenie drogi, jaką przebywają rośliny od momentu wprowadzenia na rynek. Kontrolujący nie zwracają uwagi na kwestie handlowe, za to interesuje ich przemieszczanie się roślin po kontynencie. Ma to uchronić Unię przed roznoszeniem się agrofagów, co może spowodować załamanie całego rynku obrotu roślinami.

Paszporty roślin – skąd je wziąć

Do tej pory obowiązek rejestracji dotyczył tylko podmiotów zajmujących się rozmnażaniem roślin. Teraz musi to zrobić każdy, kto na dowolnym etapie przygotowuje i wprowadza je do obrotu. Zarejestrowane podmioty zaopatrują swój towar w paszporty roślin.

Należy go dołączyć do „jednostki handlowej”, przez co należy rozumieć zarówno pojedynczą doniczkę, paletę czy nawet cały samochód roślin, pod warunkiem, że wszystkie są tego samego gatunku. Z kolei paleta z „miksem” roślin będzie wymagać paszportu roślin dla każdej z nich z osobna. Od połowy 2020 roku dolną granicą rozmiaru pojedynczego kwiatka czy krzewinki ma być 10 cm średnicy.

Dodanie do produktu etykiety w ściśle określonej formie, która wypełnia obowiązek zaopatrzenia „jednostki” w paszport roślin, to zadanie każdego zarejestrowanego „podmiotu profesjonalnego”. Oprócz stworzenia takiego dokumentu do jego powinności należy ocena stanu zdrowia hodowanych roślin z trzyletnim terminem wstecznym. Można również odpłatnie zamówić paszporty roślin w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Czy każdy właściciel doniczki może wydawać paszporty roślin?

Prawo wydawania paszportów też należy uzyskać w jednostce WIORiN na podstawie specjalnego egzaminu. Ten urząd ocenia również zdolność podmiotu do wydawania dokumentów, oceniając dostęp do „systemów i procedur” umożliwiających identyfikowalność roślin. Od praktycznej strony wydanie paszportu to drukowanie etykiet lub nalepek i wymaga profesjonalnego oprogramowania oraz sprzętu. Oczywiście istotne jest również prowadzenie bazy danych z historią prowadzonych operacji.

Które rośliny potrzebują paszportów

Obowiązek paszportowania dotyczy wszystkich sadzonek i niektórych nasion (zagrożonych agrofagami RNQP). „Rośliny przeznaczone do sadzenia” oznaczają również rośliny do przesadzania albo takie, które były już posadzone. Przez pojęcie rośliny autorzy przepisów rozumieją także żywe część roślin, np.:

bulwy i cebule

kłącza i korzenie

podkładki i stolony

pędy i łodygi

zasoby genowe

merystemy i klony chimerowe

pąki i okulanty

zrazy i szczepy

Jak powinien wyglądać paszport roślin

Paszport – w formie czworokątnej etykiety zawiera flagę UE i napis „Paszport roślin / Plant Passport” oraz informacje z oznaczeniami:

Kiedy nie potrzebujemy paszportu

Ustawodawca przewidział wyjątki, umożliwiające sprzedaż materiału roślinnego nie profesjonalistom, kupującym na własny użytek. Jednak nie dotyczy to sprzedaży przez internet. Dlatego właściciel ogrodu, który kupuje od innych i sprzedaje własne sadzonki sąsiadom, nie musi martwić się o to, czy jego ukochane okazy mają paszporty roślin.

Pokaż więcej wpisów z Kwiecień 2020